W Warszawie po raz dwunasty nagrodzono najważniejszych przedstawicieli literatury polskiej. „Ucho igielne” Wiesława Myśliwskiego, „Ścieżki dźwiękowe” Krystyny Dąbrowskiej, „Mirabelka” Cezarego Harasimowicza i Marty Kurczewskiej oraz „Dom. Historia przytułku św. Franciszka Salezego” Andrzeja Żora to zwycięskie tytuły 12. edycji Nagrody Literackiej m.st. Warszawy, najstarszego wyróżnienia literackiego w Polsce.
9 czerwca podczas uroczystej gali w Nowym Teatrze ogłoszono laureatów 12. edycji Nagrody Literackiej m.st. Warszawy. Wyróżnieni autorzy to Wiesław Myśliwski, Krystyna Dąbrowska, Cezary Harasimowicz i Marta Kurczewska oraz Andrzej Żor. Tytuł Warszawskiego twórcy za całokształt dorobku literackiego przyznano prozaikowi Kazimierzowi Orłosiowi.
W tegorocznym konkursie laur za najlepszą książkę w kategorii proza otrzymał Wiesław Myśliwski, jeden z najważniejszych i najczęściej nagradzanych polskich pisarzy. Autor już w 2014 r. został uhonorowany tytułem Warszawskiego twórcy przez Jury Nagrody Literackiej m.st. Warszawy – za wybitny dorobek literacki. W tym roku jurorzy docenili pisarza za „Ucho igielne”, powieść, w której w punkcie wyjścia pada poruszające pytanie. A co, gdybyśmy mogli spotkać siebie z młodości? O Wiesławie Myśliwskim, autorze takich książek, jak „Widnokrąg” czy „Traktat o łuskaniu fasoli”, często mówi się, że jest przedstawicielem nurtu chłopskiego w polskiej literaturze. Jego dzieła były wielokrotnie ekranizowane i wystawiane na deskach teatrów. – O randze dorobku literackiego laureata, obok utworów scenicznych tak ważnych jak „Klucznik” czy „Złodziej”, decyduje, licząc z „Uchem igielnym”, siedem powieści. Ale trzy z nich stały się wizytówką autora: „Kamień na kamieniu”, „Widnokrąg” i „Traktat o łuskaniu fasoli”. Teraz jednym tchem z nimi należy wymieniać „Ucho igielne” – tajemnicze, serdeczne, mądre – mówił w laudacji członek jury, Krzysztof Masłoń.
Spośród nominowanych w kategorii poezja triumfy święciła poetka i tłumaczka Krystyna Dąbrowska. Jej „Ścieżki dźwiękowe” to tomik wierszy, dla których najważniejszą wartością stały się rozmowy, spotkania z ludźmi i wszystko to, co się z nich wywodzi. W podróży po „Ścieżkach dźwiękowych” poetka snuje opowieść o otaczającej rzeczywistości, którą zamienia w pełną emocji poezję.
Wśród książek skierowanych do najmłodszych, jury najbardziej urzekła historia „Mirabelki”, warszawskiego drzewka, które przetrwało II wojnę światową, tragiczne losy warszawskiego getta, powojenny stalinizm i odbudowę stolicy. Drzewko jednak w końcu ścięto. Ale zostały pestki. To właśnie do Cezarego Harasimowicza, znanego scenarzysty, aktora i pisarza, powędrowała statuetka w kategorii literatura dziecięca. Piękną opowieść o przemijaniu, chwilach bezsilności, uśmiechu i grozy uzupełniają bajeczne ilustracje Marty Kurczewskiej – raz przepełnione smutkiem, raz pełne radości.
Andrzej Żor, autor m.in. zbioru opowiadań „Jedenaście dialogów z porcelanową filiżanką w tle” za książkę „Dom. Historia przytułku św. Franciszka Salezego” otrzymał nagrodę w kategorii edycja warszawska. Ta obszerna publikacja jest pokłosiem prac, jakie wykonano w ubiegłych latach przy konserwacji, archiwizacji i cyfryzacji całego zasobu dokumentów związanych z Przytułkiem św. Franciszka Salezego. Budynkiem niezwykłym – nadal otwartym przytułkiem dla potrzebujących, ukrytym w zakątku warszawskiego Solca świadkiem 120-letniej historii Warszawy.
Podczas gali 9 czerwca przyznano również tytuł Warszawskiego twórcy – wyróżnienie stworzone z myślą o wybitnych autorach związanych w szczególny sposób z Warszawą. Jury nagrodziło Kazimierza Orłosia, prozaika-realistę, autora m.in. „Cudownej meliny” wydanej w Instytucie Literackim w Paryżu w 1973 roku, za którą autor został objęty przez władze PRL-u zakazem druku. – Podziwiamy z jednej strony jego drogę twórczą, z drugiej zaś strony jego drogę życiową. Kazimierz Orłoś urzeka nas nie tylko jako wyśmienity pisarz, który w literaturze stworzył klasę sam dla siebie, ale także jako człowiek – opowiadał o laureacie Janusz Drzewucki, Przewodniczący jury.
– Cieszy, że laureaci Nagrody Literackiej m.st. Warszawy zyskują uznanie również w innych wyróżnieniach literackich. A prace z kategorii varsavianów pokazują, że Warszawa jest niesamowitym tematem literackim. Jest miastem pulsującym, w którym jest mnóstwo tematów wartych opisania – mówił wiceprezydent Warszawy Paweł Rabiej.
Laureatów w pięciu kategoriach wyłania jury w składzie: Janusz Drzewucki (Przewodniczący Jury), Anna Maria Czernow, Grażyna Borkowska, Krzysztof Masłoń, Karolina Głowacka, Anna Romaniuk i Rafał Skąpski. Laureaci poprzednich edycji to najwybitniejsze postaci polskiej literatury, m.in. Ernest Bryll, Hanna Krall czy Tadeusz Konwicki. Nagroda Literacka m.st. Warszawy docenia również twórców młodszego pokolenia, np. Jakuba Żulczyka czy Marcina Szczygielskiego. Nagroda sięga w swojej historii lat 1926-38, łącząc w sobie wieloletnią tradycję z otwartością na czytelnika i nowe media oraz ma na uwadze promocję czytelnictwa. Nagrodzie towarzyszy szereg wydarzeń popularyzujących literaturę i zachęcających do czytania, m.in.: spotkania autorskie podczas Warszawskich Targów Książki czy spotkania z laureatami w księgarnio-kawiarni Wrzenie Świata oraz podczas literackiego pikniku Imieniny Jana Kochanowskiego organizowanego przez Bibliotekę Narodową.
Laureaci 12. edycji Nagrody Literackiej m.st. Warszawy
PROZA
Wiesław Myśliwski Ucho igielne, Wydawnictwo Znak
POEZJA
Krystyna Dąbrowska Ścieżki dźwiękowe, Wydawnictwo a5
LITERATURA DZIECIĘCA – TEKST I ILUSTRACJE
Cezary Harasimowicz, il. Marta Kurczewska Mirabelka, Wydawnictwo Zielona Sowa
EDYCJA WARSZAWSKA
Andrzej Żor Dom. Historia przytułku św. Franciszka Salezego, Przytułek św. Franciszka Salezego w Warszawie
TWÓRCA WARSZAWSKI
Kazimierz Orłoś
Muszę przeczytać coś laureatów 🙂